KRONIKO DE ESPERANTO EN PŘEROV

Jaroj 1945-1989

1945 Post liberigo renkontiĝadas esperantistoj de Přerov sub tegmento de Kleriga Centro en Ekonomia Lernejo. La unua instruisto estis pastro s-ro Stanislav Boršek, aprobita instruisto de Esperanto. Al la kurso aliĝis pli ol 50 personoj. Pluaj instruistoj estis s-ino Ludmila Kafková kaj s-ro Alois Mazáč.

1946 Por tiu periodo konserviĝis neniu dokumentaĵo pri la aktivadoj de EK.

1947-1952 Centro de la EK fariĝis Klubo de Fervojistoj en
vestiblo de la fervojstacio de ČSD (Ĉeĥoslovakaj Fervojoj). La EK havis 84 anojn kaj la kursanojn komencis instrui fervojistino s-ino Božena Dýčková el Bochoř.

1952 Ĉeĥa E-Asocio estis malpermesita kaj malfondita. La EK de Přerov plu funkciis. La klubon vizitadas junaj homoj, komenciĝas formado de “junularo”, plu ekzistas kursoj de Esperanto. S-ro Richard Jůrka ekligis kontaktojn kun eminenta esperantisto Theodor Čejka, kiu daŭris ĝis morto de Th. Čejka en la jaro 1957. S-ro Jůrka partoprenis kurson en Somera Kolegio de Esperanto en Doksy ĉe Mácha-Lago. 5

1953 En la urba parko Michalov estis aranĝita Konferenco de Esperantistoj kaj ĝin partoprenis 260 personoj el tuta respubliko. Esperantistoj el Brno prezentis teatraĵon “Andreo kaj Drako”. En Přerov tiutempe soldatservis du entuziasmaj esperantistoj el Ostrava – Drahomír Kočvara kaj Josef Čermák, kiuj ĉi tie instruis Esperanton. Esperantistoj renkontiĝadis en Klubo de Fervojistoj ĝis la jaro 1956. Pro rekonstruo de la Klubo de Fervojistoj la EK iĝis E-Rondeto (plue nur ER) de Uzina Klubo de Bierfabriko en Přerov sub gvido de s-ro Richard Jůrka. Grupo da esperantistoj de ER de Bierfabriko vizitis s-ron Theodor Čejka (vidu foton sur la plua paĝo). Kvin membroj partoprenis kurson de Esperanto en la E-tendaro en Žimrovice ĉe Opava.

1954 Dek kvin membroj de ER de Bierfabriko partoprenis Someran Kolegion de Esperanto en Doksy ĉe Mácha-Lago. Okazis ekskursoj en la naturon, vizito de pilgrimloko Sankta Hostýn kaj renkontiĝoj en E-Kluboj en Brno, Olomouc, Ostrava kaj Frýdek-Místek okaze de iliaj artaj kaj solenaj vesperoj.

1955 Tiujare vizitis klubon bulgara ĵurnalisto kaj poeto s-ro Cango Murgini, kiu prelegis pri Bulgario en granda salono de Bierfabriko.

1956 En tiu jaro ekestis E-Rondeto ĉe Uzina Klubo de Maŝinfabriko en Přerov sub gvido de s-roj Vladimír Vymětal kaj Bohumil Horák. La E-kurso en tiu ER havis 63 lernantojn. Instruis ilin s-ro Bohumil Horák. Pro lia malsaniĝo lin anstataŭis s-ro František Svačina el Lanžhot. Ambaŭ E-Rondetoj en Bierfabriko kaj Maŝinfabriko agadis paralele kun la sama celo. Dek membroj de ER de Bierfabriko partoprenis Someran Kolegion de Esperanto en Doksy ĉe Mácha-Lago. Dum la jaro realiĝas amikecaj renkontiĝoj en E-Kluboj en Brno, Olomouc, Ostrava kaj en E-Kafejo de Frýdek-Místek. La junularan grupon plinombrigis studentoj el Lipník nad Bečvou, Drahotuše kaj Hranice na Moravě. 5

Vizito al Th. Čejka en Bystřice pod Hostýnem en la j. 1953. Starantaj de maldekstre: Alois Mazáč, Jaroslav Karhan, Anna Jůrková, Čejková, František Pavelka, Richard Jůrka (meze), Emílie Chmelařová. Sidantaj: Milan Bednařík, Theodor Čejka.

1957 Vigle kaj sukcese progresas kurso de Esperanto por 25 komencantoj en Uzina Klubo de Bierfabriko en Přerov. La kurson por progresantoj partoprenas 15 personoj. La E-Rondeton kaj ambaŭ kursojn ofereme gvidas s-ro Richard Jůrka. Kvar membroj partoprenis la Someran E-Kolegion en Doksy. La novfonditan pasintjare E-Rondeton ĉe Uzina Klubo de Maŝinfabriko en Přerov gvidas s-ro Vladimír Vymětal.

1958 La esperantistoj de Přerov tradukis parton de “Manifesto de la Paco” kaj 800 ekzemplerojn forsendis al 55 landoj. Ankaŭ estis organizita subskriba kampanjo por subteno de proklamo de Alberto Schweitzer, la batalanto por la paco. La folioj kun subskriboj estis forsenditaj al komitato de A. Schweitzer kaj al Organizaĵo de Unuiĝintaj Nacioj. 5

1959 S-roj Vymětal kaj Horák partoprenis la 44-an UK-on en Varsovio, dediĉitan al fondinto de Esperanto L. L. Zamenhof. S-ro Chytil partoprenis Someran E-Tendaron en Červená nad Vltavou. La esperantistoj de Přerov esperantigis programon de la produktado de Maŝinfabriko en Přerov. Oktobre estis aranĝita Ekspozicio de la Infanaj Desegnaĵoj el Japanio de la infanoj inter la aĝo de 7 ĝis 14 jaroj. La ekspozicion malfermis japana ĵurnalisto Kei Kurisu. La gasto de la EK estis ankaŭ bulgara profesoro Simeon Hesapĉiev. La infan-desegnaĵojn pri la temo “La Infanoj Desegnas Pacon” de la infanoj el la lernejoj de Přerov la esperantistoj sendis en Japanion.

1960-1962 Por tiu periodo konserviĝis neniu dokumentaĵo pri la aktivadoj de EK.

1963 Anoj de la EK organizis subskriban kampanjon celantan enkonduki Esperanton en lernejojn kaj en internaciajn traktadojn. La kampanjon aranĝis Ĉeĥa Esperanto-Komitato lige kun Organizaĵo de Unuiĝintaj Nacioj kaj Unesko. La kampanjo sukcesis, kion certigis enkonduko de Esperanto en la lernejojn en Hungario kaj Bulgario. Omaĝe al la 40-a datreveno de E-movado en Přerov okazis Konferenco de Nordmoraviaj Esperantistoj en Hotelo Strojař. La 48-an UK-on en Sofio (Bulgario) partoprenis tri esperantistoj el Přerov (inter ili s-roj Chytil kaj Vymětal).

1964-1965 Por tiu periodo konserviĝis neniu dokumentaĵo pri la aktivadoj de EK.

1966 La 51-an UK-on en Budapeŝto partoprenis jenaj esperantistoj el Přerov: Chytil, Jakubec, Jůrka, Keclík, Mazáč, Stoklasa, Vymětal kaj s-ino Černá. 5

1967-1968 Por tiu periodo konserviĝis neniu dokumentaĵo pri la aktivadoj de EK.

1969 Okaze de 300-jara datreveno de la morto de J. A. Komenio tradukis la esperantistoj de Přerov publikaĵon “Komenio Daŭre Vivanta” kaj kontribuis al la traduko de biografio de Marie Kudeříková kaj de ŝiaj leteroj el prizono.

1970-1972 Por tiu periodo konserviĝis neniu dokumentaĵo pri la aktivadoj de EK.

1973 La 6-an de oktobro okazis soleno de la 50-a datreveno de Esperanto en Přerov, kiun en la Sokoldomo partoprenis 70 esperantistoj. Ili aŭskultis raporton de s-ro Jaroslav Tomčík pri komenco de Esperanto en Přerov kaj pri la fondintoj Josef Krumpholc kaj Theodor Čejka. La esperantistoj laboris senpage ĉe konstruo de nova Uzina Klubo de Maŝin-fabriko de Přerov. Entute ili forlaboris 400 horojn.

1974 S-ro Ludvík Chytil partoprenis 59-an UK-on en Hamburgo, kie li disdonis dum la kongreso 58 broŝurojn pri tragedio de vilaĝo Lidice kaj pluajn broŝurojn pri J. A. Komenský kaj pri la urbo Přerov.

1975 Estis inaŭgurita nova Uzina Klubo de Maŝinfabriko de Přerov. Okaze de la 85-a naskiĝdatreveno de s-ino Emílie Chmelařová ŝin vizitis du reprezentantoj de EK (Chytil, Vondráková) kaj transdonis al ŝi donackorbon kaj bondezirojn. 5

1976 La 26-an de februaro okazis lasta adiaŭo kun s-ro Vladimír Kopřiva. Septembre en Přerov okazis E-Kongreso de Fervojistoj. Salutis ĝin tiama urbestro de Distrikta Nacia Komitato s-ro Jambor, kiu laŭdesprime pritaksis pacan kaj meritindan laboron de la esperantistoj de Přerov. La gastoj el Aŭstrio, Germanio kaj Svislando trarigardis la urbon Přerov.

E-klubanoj en parko Michalov en Přerov

1977 Tiu ĉi jaro estis en signo de la vojaĝoj. Februare du anoj partoprenis laborkunvenon en Vroclavo, dek anoj partoprenis turismajn tagojn en la hungara urbo Szombathely. En polaj urboj Kielce kaj Międzygórze partoprenis du anoj la Pacan Marŝon. Unu ano partoprenis konkurson “Kion vi scias pri la lokoj de pola kontraŭfaŝisma batalo”.

1978 Dek unu anoj partoprenis prelegon de D-ro Imre Ferenci pri la 62-a UK en Reykjavik. Du anoj (Chytil,Vondráková) partoprenis Pacmarŝadon en Jablonec nad Nisou. Tri anoj aktive helpis en Somera E-Tendaro en Lančov. Iniciate de Distrikta Paca Komitato nian klubon vizitis 15 laboristoj el Panelfabriko de Budapeŝto sub gvido de s-ro Géza Boldok. Ili vizitis Maŝinfabrikon en Přerov kaj ĝian Faklernejon. Samtage realiĝis amika renkontiĝo kun prezidanto de Revolucia Sindikata Movado (ROH) Josef Trefilík, prezidantino de Uzina Klubo Marie Schönweitzová kaj kun prezidanto de Paca Komitato František Sedláček. Tuta grupo vizitis vilaĝon Javoříčko kaj la tieajn grotojn. Dum la jaro fare de esperantistoj estis farita Esperanta versio de filmo “En Signo de Neptun”. 5

1979 Dum kunsido de Ĉeĥa E-Asocio estis elektita kiel membrino de la ĈEA-estraro nia anino s-ino Jiřina Vondráková. Okaze de la Renkontiĝo de la Pacdefendantoj en Pardubice la prezidanto de nia EK s-ro Ludvík Chytil ricevis honoran insignon de Mondpaca Esperantista Movado por longjara oferema aktivado. Fako de Propagando de Maŝinfabriko en Přerov kune kun EK eldonis Esperantan Flageton kun sia laborprogramo. En Jablonec nad Nisou inter kvarcent partoprenintoj de la Paca Marŝado estis dek anoj el nia EK. Kadre de interkonatiĝo vizitis ok gesamideanoj el hungara urbo Szombathely nian klubon kaj reciproke ok anoj de EK vizitis ilian urbon. S-ro Drahomír Kočvara prelegis pri la 64-a UK en Lucerno. Du anoj (Chytil, Filip) sukcese finis kurson por E-instruistoj.

1980 La 65-an UK-on en Stokholmo partoprenis du anoj (Chytil, Vymětal). Siajn impresojn ili prezentis en uzina gazeto “Maŝinisto” sub titolo “Esperantistoj, Societa Potenco en la Mondo”. Niajn vicojn forlasis kunfondistino de EK s-ino Emílie Chmelařová (en aĝo de neĝisvivitaj 90 jaroj).

1981 E-Klubo havas 36 membrojn kaj 17 infanojn, kiuj partoprenis kurson de Esperanto en Somera Esperanto-Tendaro en Lančov kun fina ekzameno de kategorio A kaj ricevis atestilojn pri partopreno en la kurso. Dum lernojaro 1981 partoprenis 27 lernantoj instruon de Esperanto en Pionira Grupo de Baza Lernejo Velká Dlážka en Přerov.

1982 La klubo havas 36 membrojn; plu daŭras kaj kursoj de Esperanto kaj kunlaboro kun la E-Kluboj en Olomouc kaj Hranice. Ankaŭ plu daŭras la kurso en Baza Lernejo Velká Dlážka en Přerov.

1983 E-Klubo solenis 60-an datrevenon de sia fondo. Gratulojn k.a. sendis ankaŭ E-kluboj el Hungario (Budapeŝto), Litovio (Klaipeda) kaj el pluaj landoj. La klubo havas 46 membrojn. Plu daŭras instruado de Esperanto en Baza Lernejo Velká Dlážka. Fine de la jaro estis aranĝita ekspozicio de infanaj pentraĵoj daŭranta ĝis la duono de januaro 1984.

1984 Meze de januaro estis finita ekspozicio de la infanaj desegnaĵoj. La ekspozicion vidis 2700 gelernantoj kaj plua publiko. En la kultura programo sin prezentis kiel gasto praga artistino Eva Seemanová, kiu kunlaboris kun la Filma Rondeto de Uzina Klubo kaj surbendigis E-tekston de la filmo “Mesaĝo de la Desegnaĵo”. La filmo ekestis laŭ libro Hiroŝima-Nagasaki. Belajn travivaĵojn ĝuis la anoj dum la amuza konversacio kun la artistino E. Seemanová, la poeto Jiří Karen el Prago kaj Jaroslav Mazáč el Přerov. Dum la jaro estis realigitaj 19 prelegoj por publiko. Junie okazis tradicia ekskurso al la monto Ĉantorio, por renkontiĝo de ĉeĥaj, polaj kaj slovakaj esperantistoj. 5

1985 Nun nia grupo aktivas kiel Loka Grupo (plu nur LG) de Ĉeĥa E-Asocio kunlabore kun Uzina Klubo de Maŝinfabriko de Přerov. Surbaze de decido de la Centra Sindikata Konsilantaro estis la 2-an de januaro 1985 farita kontrakto pri la aktivadoj inter la Loka Grupo de ĈEA kaj la Uzina Klubo de Maŝinfabriko en Přerov. La Loka Grupo Přerov pretigos tradukojn laŭ postuloj de Uzina Klubo, kiu rekompence disponigos senpage kunvenejon en sia gimnastikejo TJ Spartak en Přerov. En la jaro 1985 agadis la Loka Grupo sub gvido de sepmembra estraro: Chytil, Filip, Vondráková, Filipová, Studený, Zlámalová, Komínek. La aktivadoj estis tre abundaj. Ses anoj partoprenis jarkunvenon en Olomouc, ses gejunuloj ĉeestis la Semajnajn Skitagojn en Krkonoše, du la balon en Česká Třebová, unu junulo partoprenis la éemeliĝan Renkonton en Berlino kaj s-ro Studený la Internacian Junularan Kongreson en Eringerfeld. En junio sukcese finis la kurson por progresantoj 13 membroj. Kvar membroj partoprenis semajnan E-Universitaton en Gyula (Hungario). Du membroj aktivas en Centra Komitato de ĈEA. Estis efektivigitaj sep prelegoj por junularo kaj publiko. S-ro Tomíšek estas prezidanto de Fervojista E-Asocio kaj korespondanto de gazetoj. Liamerite aperis 47 artikoloj.

Kurson de Esperanto gvidas s-ro Ludvík Chytil (lasta en maldekstra vico)

1986 En komitaton anstataŭ f-ino Zlámalová estis kooptita s-ro Emil Kohoutek. Funkcias tri E-kursoj. Infankurson gvidas s-ro Studený, la kurson por komencantoj s-ro Chytil kaj la kurson por progresantoj s-ro Filip. La LG havas 48 anojn. Kvin anoj partoprenis renkontiĝon ĉe E-Arbo en Velké Losiny. Novembre la LG aranĝis dutagan seminarion kun ĉeesto de la Centra Komitato de ĈEA kaj gvidantoj de la asociaj rondetoj kaj grupoj. Nia LG dum la seminario projekciis propagandajn filmojn pri Maŝinfabriko de Přerov en Esperanto kaj programon kun lumbildoj “Ni Parolas Esperante”. 5

1987 S-ro Filip gvidas magnetofonan servon de ĈEA. Ĉi-jare ni festis 100-an datrevenon de eldono de Unua Esperanta Lernolibro kaj komenco de Esperanto. Okaze de ĉi tiu datreveno plantis anoj de la LG 100 piceojn ĉe banejo Laguna kaj okazis tiutemaj interdiskutoj. Okazis ŝanĝo de titolo de la grupo. Anstataŭ Loka Grupo de ĈEA ĝi plu ekzistas kiel Fundamenta Organizacio (plue nur FO). Okaze de centjara jubileo de Esperanto okazis en Varsovio 72-a UK de Esperanto. La kongreson partoprenis s-ro Ludvík Chytil. La komitaton de FO forlasis s-ino Lošťáková kaj s-ro Studený. Tri anoj partoprenis kunvenon de Pacdefendantoj en Pardubice. Okazis prelego pri la morto de D-ro Zamenhof kaj parencoj de lia familio, kiuj pereis dum dua mondmilito en koncentrejo. Feston de la 75-a datreveno de Esperanto en Olomouc partoprenis ok anoj el Přerov. Aŭguste en vestiblo de kinejo Hvězda (Stelo) estis instalita ekspozicio “Cent Jaroj de Esperanto”, kiu daŭris tri semajnojn. Niaj anoj helpadis dum preparo de kongreso de ĈEA en Olomouc, ankaŭ ĉe kongresaj servoj. Trafika Sekcio de ČSD (Ĉeĥoslovakaj Fervojoj) donis honoran agnoskon al s-ro Tomíšek por lia koresponda gazetara aktiveco. En la gazeto “Voĉo de Revolucio” estis eldonitaj du artikoloj pri esperantistoj, kiuj batalis kontraŭ faŝismo.

1988 La FO havas 52 anojn. La komitato restis kvinmembra. Dum jarkunveno oni rememoris J. A. Komenion, kiu estis iniciatinto de ideo de la internacia lingvo. S-ro Chytil partoprenis la 11-an Pacan Konferencon de MEM (Mondpaca Esperantista Movado) en Budapeŝto. S-ro Tomíšek partoprenis kongreson de IFEF (Internacia Fervojista E-Federacio) en Vieno. En la tago de la datreveno de morto de D-ro Zamenhof metis florkronon la anoj al lia monumento en Silbervald. La 6-an de majo ni ĉeestis la lastan adiaŭon kun nia ano s-ro Vladimír Vymětal en Kojetín. La anoj de la FO partoprenis jarkonferencon en Valtice. Okaze de diversaj datrevenoj okazis prelegoj en lernejoj kaj ankaŭ por publiko.

1989 Je la fino de ĉi-jaro havis la FO 63 anojn. La komitato estis pligrandigita je sep anoj. La ĉefan aktivadon plenigis instruado de Esperanto. S-ro Chytil kiel ano de Socialisma Akademio realigis 18 vojaĝpriskribajn prelegojn el la Universalaj Kongresoj de Esperanto. Niajn vicojn forlasis s-ro Miroslav Pikner. La prezidanto de FO partoprenis la lastan adiaŭon kun s-ino Mohaplová sur tombejo en Olomouc. S-ro Tomíšek partoprenis 41-an Kongreson de IFEF en Salou en Hispanio, kaj ankaŭ li partoprenis Trilandan Jarkonferencon en Aŭstrio. Tri anoj partoprenis 74-an UK-on en Brighton en Britio. En Havířov ĉeestis du anoj la 20-an datrevenon de fondo de ĈEA.
 

5

al la jaroj 1922-1945
al la jaroj 1990-2002
al la jaroj 2003-2007